Eigenlilk wilde ik deze gitaar tot 'beste gitaar van de wereld' uitroepen. Natuurlilk is dat subjectief en bovendien naar alle waarschiinlilkheid snel achterhaald. Laat ik daarom uitleggen waarom deze volkomen onbekende Duitse bouwer, Ulrich Teuffel, in de wereld van Paul Reed Smith, Brian Moore, Parker en al die andere merken toch zo'n status verdient. Op de redactie twilfelt men ondertussen wel aan het objectieve vermogen van Nicky Moeken.

Prachtig hè, die foto! Nee, afschuwelijk! Goed, da's snel duidelijk. Of je vindt deze Birdfish mooi of simpelweg lelijk. Aan wie je dit model ook lant zien, het is het één of het ander. Maar dan bekijken visuele vrienden en vijanden dit model als een echte modern stuk gereedschap en komen ze vrijwel direct tot de ontdekking, dat dit Teuffel-ontwerp echt op alle fronten een smaakvolle, moderne gitaar is. Dat wil echter nog niet zeggen dat deze Duitser daarmee een beter product maakt dan al die fameuze Amerikanen die we hierboven opsomden.

Eigenlijk komt dit maar door één ding. De Birdfish ligt prima in balans, is ergonomisch gebouwd (hier komen we zo nog even op terug), heeft een heerlijk speelbare hals en klinkt geweldig. Dat is dus voldoende om je met de groten te kunnen meten. Wat hem echter zo speciaal maakt, en daardoor absoluut beter dan de andere, is niet de constructie, de ergonomie of de hoge kwaliteit van de gebruikte materialen, maar de wijze waarop ons testmodel in staat is op drie verschillende manieren een totual ander en ook nieuw geluid te produceren.

Technische snufjes
Ledere gitarist weet uit ervaring dat hoe goed zijn gitnar ook is, hij uiteindelijk wel weer eens wat anders wil. Ik moet zeggen: een ander geluid wil. Met een conventionele gitaar kun je dit probleem een klein beetje oplossen door de elementen van tijd tot tijd te verwisselen. Deze mogelijkheid beperkt zich echter tot het formaat van de reeds ingebouwde elementen. Je kunt in de meeste gevallen niet van single-coil naar humbucker of andersom. De Birdfish geeft deze mogelijkheid wel, zodat je jouw gitaar voor een nieuwe sound volledig kunt transformeren. Allereerst is de Birdfish met een soort aluminium meetlat uitgerust, waarop je de twee single-coils niet alleen kunt bevestigen, maar ook centimeter voor centimeter kunt opschuiven. De meest vreemde elementposities kun je op deze wijze creëren. Voor dezelfUe prijs krijg je bovendien drie humbuckers, die je met de single-coils op alle mogelijke manieren kunt combineren. Wel moet je een keus maken; je kunt maximaal drie elementen aansluiten en eigenlijk is de ruimte om met deze elementen te schuiven slechts een vijftien centimeter, dus meer zou je toch niet kunnen aanvullen.

De Birdfish ontleent zijn naam aan de twee aluminium staven, waaraan alle onderdelen verbonden zijn. De eerste staaf, de 'bird', bevat de hals en de tweede staaf, de 'fish', de volume- en toonregeling alsook de fijnstemmers aan het begin van de hals. Nadat de basismaterialen in een mal zijn aangebracht, wordt het aluminium maar liefst van drie verschillende lagen metaal voorzien. Eerst een koperlaag, dan nikkel en ten slotte een laag bladchroom.

Ergonomie
Bij de constructie van de mens zijn nogal wat vergissingen gemaakt. Slechts een blik in de spiegel zegt mij al voldoende. Door een product ergonomisch - op maat binnen de beperkingen van de mens - te produceren, maak je het werken met dat product prettiger en langer mogelijk.

Ulrich Teuffel studeerde van 1992 tot 1997 industriële ontwerptechnieken aan de hogeschool in Karlsruhe en al die kennis heeft de Birdfish meegekregen. Laten we een paar eenvoudige voorbeelden geven.

Bekijk het model en bedenk dan dat, als je hem op zijn kop houdt, de metalen beensteun ook als handvat kan dienen. De toonen volumeregelaars zijn volledig in het geheel samengesmolten, waardoor je geen kans maakt de knoppen te beschadigen. Door de gitaar volledig in delen te fabriceren, kun je de aluminium resonatorbuizen vervangen voor de andere meegeleverde set buizen en daarmee een andersoortig geluid produceren. Er zijn namelijk buizen met een kern van esdoorn en met een kern van swamp ash (essenhout). En zoals al aangegeven, kun je de elementen met behulp van een aluminium lat verplaatsen (achterop de meetlat staan streepjes voor de juiste positionering), maar kun je ze ook volledig voor iedere andere elementcombinatie vervangen. De wijze waarop je snel snaren kunt vervangen, kennen we allemaal van de headless Steinbergers en Hohners. Alleen hoef je niet een speciale 'double ballend string'-set te kopen, maar kun je met een standaard set snaren volstaan. Weliswaar is het idee van fijnstemming aan het begin van de hals niet nieuw, maar de wijze waarop het op dit model is toogepast wel. Wil je een optimale machine met de nieuwste moderne ontwikkelingen, dan hoort dit laatste snufje er zeker bij.

Het enige stukje hout dat we nog op deze gitaar aantreffen (behalve dan in de 'bodybuizen'), is de esdoorn (birdseye maple) hals. 22 fretjes zweven in de lucht en hangen samen met de hals en ebbenhouten toets aan drie stevige moeren vast. Door de 'fish'-verbindingsstang wordt de volumeen toonregeling redelijk dicht bij de snaren gehouden, maar niet dicht genoeg om met je pink tijdens het spelen nog de volumeknop te kunnen regelen; een geliefde truc van oude hippies uit de zestiger jaren om een tremolo-effect te simuleren!

Het gebruik
De Teuffel Birdfish wordt in een prachtige leren hoes geleverd. Het handvat (en tevens beensteun) steekt uit de hoes en voor alle accessoires bevat deze unieke tas aparte vakjes. Hij is zodanig op maat gemaakt, dat ook de resonatorbuizen hun eigen vakjes hebben. De voering is van een dermate hoge kwaliteit dat als je om drie uur 's nachts uitgespeeld bent, je de hoes gewoon op de vloer kunt neerleggen en als hoofdkussen kunt gebruiken.

Nadat je de gitaar hebt uitgepakt, mcet je hem echt eerst een paar minuten bestuderen. Ter hoogte van de bovenste buis vind je twee draagbandknoppen (overigens tot mijn stomme verbazing niet met de standaard straplocks) en nadat je hem hebt omgehangen, merk je dat hij goed in balans lipt. Waarschijnlijk toch door zoveel lege ruimte geeft het geheel in eerste instantie een vreemd gevoel. Geen houten body tegen je heup, maar wel aluminium buisjes. Het gewicht is ongeveer gelijk aan dat van een Stratocaster, maar doordat de gitaar bij het tillen zo licht aanvoelt, is dat bij het bespelen toch een verrassende ervaring. Had ik moeten schatten, dan voelde de Birdfish voor mij lichter aan.

Zodra je hebt ingeplugd, moet je met de resonatorbuizen en elementen spelen, rommelen en schuiven. Dit maakt deze gitaar uniek en daarom moet je er volop gebruik van maken. De verschillen bij het verschuiven van alleen de drie humbuckers zijn klein maar wel talrijk. De humbuckers zijn met 1, 2 of 3 stippen te onderscheiden, terwijl de twee bijpeleverde single-coils de letters L en R hebben meegekregen. Niet alleen kun je ieder element van links naar rechts bewegen, je kunt ook het element licht horizontaal of verticaal draaien.

Het wisselen van een element gant doodeenvoudig. Je trekt een snoertje los, draait aan een schroef en het element kan vervangen worden. Verander de volgorde van deze procedure en een nieuw element zit vast. De resonatorbuizen kun je per stuk met de bijgeleverde Zwitserse sleutelset snel en eenvoudig vervangen. Als je buis voor buis doet, dan kan de gitaar op stemming blijven. Nadat je de buizen verwisseld hebt, moet je alleen nog wat bijstemmen. Het grote geluidsverschil had ik niet verwacht, maar is er wel degelijk; de esdoorn buizen klinken iets warmer dan de swamp ash-versies.

Gewoonweg klasse! Dat is alles wat je van het geluid van deze Birdfish kunt zeggen. De output ligt verrassend hoog en zoals je wel kon verwachten heeft het geluid een metaalachtig karakter meegekregen. Vooral de resonatorbuizen zorgen daarvoor. Vergelijk je dat met bijvoorbeeld een Gittler, een volledig metalen gitaar uit de zeventiger jaren, dan komt de BirUfish toch veel dichterbij de klank van hout dan deze Israelische flop. Het metaalachtige geluid is op ons testmodel warm en bovendien niet op een storende manier asnwezig.

Naast alle grappen die je met het geluid kunt uithalen, ontbreken de traditionele driewegschakelaar en een toon- en volumeregeling niet. De vormgeving van deze regelaars met schakeling maakt het geheel bijzonder modern.

Het heeft voor zo'n unieke gitaar natuurlijk niet zoveel zin om te praten over mensuurlengte en breedtes van de hals. Normaliter kun je met dit soort gogevens een vergelijk trekken met de gitaar die je op dit moment hebt. In dit geval heeft dat niet veel nut. Je moet de Birdfish fris en zonder vergelijkingen oppakken en afwegen. Het is een nieawe ervaring, waarbij alle belangrijke aspecten van de traditionele gitear op een aantai punten sterk verbeterd zijn.

Conclusie
ZZ Top hebben voor hun dertigjarige jubileumtour de Teuffel Birdfish prominent in de show oppenomen. Daarmee wil ik zeggen dat groepen die altijd moderne apparatuur in hun muziek hebben gebruikt, voor in de rij liggen om deze Duitse vinding te toetsen. Bij de traditioneie gitarist zai ons testmodei het niet makkeiijk krijgen. Voor de gitarist die een modern, professioneel instrument zoekt, geeft de Birdfish absoluut meer dan welke gitaar ook. Zo simpel ligt dat. De basiselementen, zoals speelbaarheid en het geluid in het algemeen, moeten je aanspreken. Als je dan alle toegevoegUe waardes optelt, begrijp je dat dit een ideale werkpartner is. De toekomst is voor bJjgestreefd.

written by Nikki Moeken